|
Настоящее разъяснение подготовлено в целях повышения правовой осведомлённости членов Палаты юридических консультантов «Zangerler palatasi»
1. Правовая основа
Деятельность юридических консультантов в сфере противодействия легализации (отмыванию) доходов и финансированию терроризма регулируется:
1). Законом Республики Казахстан от 28 августа 2009 года №191-IV ЗРК
«О противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путём, и финансированию терроризма» (далее — Закон);
2). Нормативными постановлениями Агентства по финансовому мониторингу (АФМ РК);
3). Внутренними правилами и рекомендациями Палаты юридических консультантов.
2. Кто относится к субъектам финансового мониторинга?
Согласно пункту 1 статьи 3 Закона, к субъектам финансового мониторинга относятся, в том числе, лица, оказывающие юридические услуги, если они участвуют от имени клиента (или от его имени и по его поручению) в следующих операциях:
1). купля-продажа недвижимости;
2). управление деньгами, ценными бумагами или иным имуществом клиента;
3). управление банковскими счетами или счетами ценных бумаг;
4). организация вкладов для создания, управления или функционирования юридических лиц;
5). создание, покупка или продажа юридических лиц.
Таким образом, юридические консультанты, оказывающие подобные услуги, являются субъектами финансового мониторинга и обязаны соблюдать требования законодательства ПОД/ФТ.
3. Основные обязанности юридических консультантов
Юридические консультанты, подпадающие под действие Закона, обязаны:
1). Идентифицировать клиента — установить личность физического или юридического лица, а также выгодоприобретателя (бенефициарного владельца).
2). Оценивать и документировать риск клиента в части возможного участия в легализации доходов или финансировании терроризма.
3). Фиксировать и хранить информацию о клиентах и проведённых операциях не менее пяти лет.
4). Сообщать в Агентство по финансовому мониторингу (АФМ РК) о следующем:
а). подозрительных операциях;
б). об операциях, подлежащих обязательному финансовому мониторингу (в соответствии со статьёй 4 Закона).
5). Разрабатывать внутренние правила ПОД/ФТ и назначать ответственного сотрудника (в организациях).
6). Проходить обучение и повышать квалификацию по вопросам ПОД/ФТ.
4. Исключения
Закон не распространяется на юридических консультантов, когда они:
1). представляют интересы клиента в суде;
2). участвуют в процессе досудебного урегулирования спора, если при этом не совершаются финансовые операции от имени клиента.
5. Ответственность
За нарушение требований законодательства ПОД/ФТ предусмотрена:
1). административная ответственность (штрафы в соответствии с КоАП РК);
2). приостановление деятельности в случае систематических нарушений;
3). дисциплинарная ответственность в рамках Палаты юридических консультантов.
6. Рекомендации Палаты «Zangerler palatasi» рекомендует всем юридическим консультантам:
1). провести самооценку предоставляемых услуг на предмет их попадания под Закон ПОД/ФТ;
2). разработать внутренние правила по ПОД/ФТ (при необходимости — с помощью Палаты);
3). при выявлении подозрительных клиентов или операций незамедлительно консультироваться с ответственным лицом Палаты.
С уважением,
Советник и основатель
Палаты юридических консультантов «Zangerler palatasi»
Есимбетова Э. А.
08.10.2025г.
г. Шымкент.
***
1. Құқықтық негіз:
Заң консультанттарының кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл саласындағы қызметі төмендегілермен реттеледі:
1). 2009 жылғы 28 тамыздағы №191-IV ҚР Заңы
«Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» (әрі қарай — Заң);
2). Қаржы мониторингі агенттігінің (ҚМА) нормативтік қаулылары;
3). Заң консультанттары палатасының ішкі ережелері мен ұсынымдары.
2. Қаржы мониторингі субъектілеріне кімдер жатады?
Заңның 3-бабының 1-тармағына сәйкес, қаржы мониторингі субъектілеріне төмендегідей жағдайларда клиенттің атынан немесе тапсырмасы бойынша әрекет ететін заңгерлік қызмет көрсетушілер де жатады, егер олар қатысатын болса:
1). жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату операцияларына;
2). клиенттің ақшасын, бағалы қағаздарын немесе өзге мүлкін басқаруға;
3). банктік немесе бағалы қағаздар шоттарын басқаруға;
4). заңды тұлғаларды құруға, басқаруға немесе олардың қызметін қамтамасыз етуге арналған салымдарды ұйымдастыруға;
5). заңды тұлғаларды құру, сатып алу немесе сату операцияларына.
Осылайша, аталған қызмет түрлерін көрсететін заң консультанттары қаржы мониторингі субъектілері болып табылады және ПӘК/ТҚ заңнамасының талаптарын орындауға міндетті.
3. Заң консультанттарының негізгі міндеттері
Заңның қолданылу аясына кіретін заң консультанттары мыналарды орындауға міндетті:
1). Клиентті сәйкестендіру — жеке немесе заңды тұлғаның, сондай-ақ бенефициарлық иесінің жеке басын анықтау.
2). Клиенттің тәуекел деңгейін бағалау және құжаттау — кірістерді жылыстатуға немесе терроризмді қаржыландыруға қатысу ықтималдығын бағалау.
3). Клиенттер мен операциялар туралы ақпаратты кемінде 5(бес) жыл сақтау.
4). Қаржы мониторингі агенттігіне (ҚМА) хабарлау:
а). күмәнді операциялар туралы;
б). міндетті қаржы мониторингіне жататын операциялар туралы (Заңның 4-бабына сәйкес).
5. ПӘК/ТҚ бойынша ішкі ережелерді әзірлеу және ұйымдарда жауапты тұлғаны тағайындау.
6. Оқыту және біліктілікті арттыру курстарынан өту.
4. Ерекшеліктер
Заң төмендегі жағдайларда қолданылмайды:
1). заң консультанттары клиенттің мүддесін сотта ұсынған кезде;
2). сотқа дейінгі дауды реттеу процесіне қатысқан кезде, егер бұл кезде клиенттің атынан ешқандай қаржылық операциялар жүргізілмесе.
5. Жауапкершілік
ПӘК/ТҚ заңнамасының талаптарын бұзғаны үшін мыналар көзделген:
1). әкімшілік жауапкершілік (ҚР ӘҚБтК-ге сәйкес айыппұлдар);
2). жүйелі бұзушылықтар анықталған жағдайда қызметті тоқтата тұру;
3). Заң консультанттары палатасы шеңберіндегі тәртіптік жауапкершілік.
6. Ұсынымдар
«Zangerler palatasi» Палатасы барлық заң консультанттарына ұсынады:
1). Көрсетілетін қызметтердің ПӘК/ТҚ Заңының қолданылу аясына кіретін-кірмейтінін өздігінен бағалау;
2). ПӘК/ТҚ бойынша ішкі ережелерді әзірлеу (қажет болған жағдайда Палата көмегімен);
3). Күдікті клиенттер немесе операциялар анықталған жағдайда Палатаның жауапты тұлғасымен дереу кеңесу.
Құрметпен,
Кеңесші және негізін қалаушы
«Заңгерлер палатасы» заң кеңесшілері палатасының
Е.А.Есімбетова
8 қазан, 2025 жыл
Шымкент
|
